ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นภดล วิวัชรโกเศศ
แผงสวิตช์ หรือตู้ไฟฟ้า MDB คืออะไร
แผงสวิตช์ (Switchboard) หรือตู้ไฟฟ้า เป็นบริภัณฑ์ไฟฟ้าที่สำคัญ สำหรับการควบคุมการจ่ายกำลังไฟฟ้า ให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือโหลดที่ติดตั้งในอาคารสำนักงาน โรงงาน ตามรูปแบบที่ผู้ออกแบบงานวิศวกรรมไฟฟ้ากำหนดไว้
ลักษณะตู้ไฟตามมาตรฐาน IEC 61439
มาตรฐาน IEC 61439 ได้มีการกำหนดคุณลักษณะของแผงสวิตช์ โดยพิจารณาจากรูปแบบของการแบ่งแยกและกั้นส่วน ที่มีไฟฟ้า (Live part) ที่เป็นอันตรายออกจากอุปกรณ์หลัก (Function unit) เช่น
- สวิตช์ตัดตอน (Circuit breakers) และ จุดเชื่อมต่อระหว่างสายไฟฟ้า ที่ออกจากอุปกรณ์หลักนั้น ไปยังโหลดหรือบริภัณฑ์ไฟฟ้าถัดไป โดยแสดงสัญลักษณ์ของส่วนประกอบภายในตู้ไฟฟ้า ตามรูป (A)
- แสดงสัญลักษณ์ตู้ไฟฟ้าฟอร์ม 1 (Form 1) ชนิดที่ไม่มีอุปกรณ์ปิดกั้นเพื่อแยกส่วนประกอบภายในตู้ไฟฟ้า (Separation) ตามรูป (B)
รูปสัญลักษณ์ส่วนประกอบของแผงสวิตช์ หรือตู้ไฟฟ้าตามมาตรฐาน IEC 61439
การแบ่งแยกและกั้นส่วนต่างๆ ตามที่ระบุในมาตรฐาน IEC 61439 นั้นใช้ศัพท์เฉพาะว่า Form และอุปกรณ์ที่ใช้เป็นส่วนกั้นแยกระหว่างส่วนต่างๆ ถูกเรียกว่าเป็น Separation (by means of barriers or partitions)
โดยที่รูปแบบของแผงสวิตช์ หรือฟอร์มตู้ไฟฟ้า (Form) จะทำให้ผู้ใช้งานนั้นทราบถึง ระดับความสามารถในการป้องกันอันตรายพื้นฐาน (Basic protection) ที่มีค่าระดับการป้องกันอย่างน้อย IPXXB และความสามารถในการจำกัดขอบเขตความเสียหาย ภายในตู้ไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจากการอาร์ค (Arc flash) เป็นต้น
การกำหนดและเลือกฟอร์มตู้ไฟฟ้าให้เหมาะสมกับการใช้งาน ตรงตามมาตรฐาน IEC 61439 นอกเหนือจากความปลอดภัยแล้ว ตู้ไฟฟ้านั้นยังมีความยืดหยุ่นในการบำรุงรักษา และสามารถจำกัดขอบเขตความเสียหายที่เกิดขึ้นภายในตู้ไฟฟ้า เมื่อมีความผิดปกติเกิดขึ้นทั้งจากการอาร์ค จนถึงการลัดวงจร (Fault) ได้อีกด้วย
หากวิศวกรไฟฟ้า หรือช่างไฟท่านใดต้องการตู้ควบคุมไฟฟ้า หรือ ตู้ MDB หรือรางไฟคุณภาพดี ตรงตามมาตรฐาน สามารถดูรายละเอียด
