ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นภดล วิวัชรโกเศศ
Form ตู้ไฟฟ้า ตามมาตรฐาน IEC 61439-1-2
รูปแบบและคุณลักษณะของแผงสวิตช์ (Switchboard) หรือตู้ไฟฟ้า ตามมาตรฐาน IEC 61439-1-2 ได้กำหนดศัพท์คำว่า Form (ฟอร์ม) เพื่อจำแนกประเภทของแผงสวิตช์โดยพิจารณาจากการมีส่วนกั้น (Partitions or barriers) และการแบ่งแยก (Separation) ระหว่างอุปกรณ์ที่เป็นส่วนประกอบหลักภายในตู้ไฟฟ้า ได้แก่ บัสบาร์ (Busbars) และอุปกรณ์ควบคุมหลัก คือ สวิตช์ตัดตอนหรือเซอร์กิตเบรกเกอร์ (Function units or circuit breakers) และขั้วต่อสาย (Terminals for external conductors) เพื่อให้วิศวกรไฟฟ้าสามารถออกแบบและกำหนดคุณลักษณะของแผงสวิตช์หรือตู้ไฟฟ้าได้อย่างเหมาะสม เกิดความปลอดภัยในการใช้งาน รวมทั้งมีความยืดหยุ่นในการบำรุงรักษาระบบไฟฟ้าให้กับอาคารสถานที่นั้น
ตู้ไฟฟ้า Form 3
แผงสวิตช์หรือตู้ไฟฟ้าที่มีส่วนกั้นระหว่างบัสบาร์หลักกับอุปกรณ์ควบคุมหลัก และมีการติดตั้งส่วนกั้น เพื่อแบ่งแยกระหว่างอุปกรณ์ควบคุมหลักแต่ละตัวที่ติดตั้งภายในตู้ไฟฟ้าด้วย จะถูกจัดว่าเป็นตู้ไฟฟ้าฟอร์ม 3 (Form 3) ซึ่งการออกแบบคุณลักษณะของตู้ไฟฟ้าเช่นนี้จะสามารถจำกัดขอบเขตความเสียหายให้มีเฉพาะอุปกรณ์ควบคุมหลักที่เกิดการลัดวงจร อาร์ค หรือเหตุการณ์ผิดปกติเกิดขึ้นเพียงจุดเดียวได้ โดยไม่ส่งผลเสียหายรุนแรงไปสู่ส่วนอื่น ๆ ภายในตู้ไฟฟ้า
ทั้งนี้ ตู้ไฟฟ้าฟอร์ม 3 (Form 3) มีข้อพิจารณาปลีกย่อยเพิ่มเติมที่ขั้วต่อสายของอุปกรณ์ควบคุมหลักเพื่อติดตั้งสายไฟฟ้า ดังนี้
• ขั้วต่อสายจากอุปกรณ์ควบคุมหลักไปยังโหลดหรืออุปกรณ์ภายนอกไม่ได้ถูกแบ่งแยกส่วนนี้ออกจากบัสบาร์หลัก จะจัดให้เป็นตู้ไฟฟ้าฟอร์ม 3a ดังรูปที่ 1 (ก)
• แต่ถ้าขั้วต่อสายของอุปกรณ์ควบคุมนั้นมีอุปกรณ์ส่วนกั้นเพื่อแบ่งแยกส่วนนี้ออกจากบัสบาร์หลักของแผงสวิตช์หรือตู้ไฟฟ้า แต่ไม่ได้มีส่วนกั้นเพื่อแยกขั้วต่อสายระหว่างอุปกรณ์ควบคุมหลักแต่ละตัวที่ติดตั้งภายในแผงสวิตช์หรือตู้ไฟฟ้า จะถูกจัดให้เป็นตู้ไฟฟ้าฟอร์ม 3b ดังรูปที่ 1 (ข)
หากวิศวกรไฟฟ้า หรือช่างไฟท่านใดต้องการตู้คอนโทรลไฟฟ้า หรือรางไฟคุณภาพดี ตรงตามมาตรฐาน สามารถดูรายละเอียด หรือสอบถามข้อมูลสินค้าได้ที่