การติดตั้งวงจรไฟฟ้าสำหรับอาคารสถานที่ต่าง ๆ นั้น สิ่งสำคัญที่ควรคำนึงถึงคือความถูกต้องของระบบไฟฟ้าเพื่อความปลอดภัยต่อผู้ใช้งาน ช่างไฟและวิศวกรไฟฟ้าจึงจำเป็นต้องมีความรู้ด้านการเขียนและอ่านแผนผังการต่อสายไฟ (Wiring Diagram) อย่างถูกต้อง ในบทความนี้เราจะพูดถึงความหมายและประเภทของ Wiring Diagram ที่ควรรู้ เพื่อให้ช่างไฟและวิศวกรสามารถสื่อสารและปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Wiring Diagram คืออะไร?
Wiring Diagram หรือเรียกเป็นภาษาไทยว่า แผนผังการต่อสายไฟ คือรูปภาพหรือแผนภาพที่แสดงการเชื่อมต่อของสายไฟ และอุปกรณ์ต่าง ๆ ในระบบไฟฟ้า หรือระบบอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อช่วยในการติดตั้ง แก้ไขปัญหาในระบบไฟฟ้าต่าง ๆ โดยแสดงแต่ละองค์ประกอบและการเชื่อมต่อของนั้นในรูปของสัญลักษณ์และเส้นทางที่ชัดเจน
การใช้สัญลักษณ์และเส้นเชื่อมทำให้ผู้อ่านเข้าใจแผนภาพไฟฟ้าได้ง่าย และสามารถนำไปใช้ในการติดตั้ง หรือแก้ไขวงจรได้ตามความต้องการของช่างไฟ
ประเภทของ Wiring Diagram มีอะไรบ้าง?
โดยทั่วไปในการเขียน Wiring Diagram สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท ดังนี้
แบบรูปจริง (Pictorial)
เป็น Wiring Diagram ที่ใช้รูปภาพจริงของอุปกรณ์และสายไฟเพื่อแสดงภาพรวมของระบบไฟฟ้าและการเชื่อมต่อ ทำให้มองเห็นรายละเอียดของอุปกรณ์ได้ชัดเจนมากขึ้น
การใช้รูปภาพจริงในไดอะแกรมไฟฟ้าทำให้ผู้ที่ใช้งานเข้าใจง่ายและสามารถรู้จักอุปกรณ์ได้ง่าย เนื่องจากรูปภาพนั้นจะเหมือนกับลักษณะจริงของอุปกรณ์นั้น ๆ ในระบบไฟฟ้า การใช้แบบรูปจริงสามารถเป็นประโยชน์ในกรณีที่ต้องการให้ผู้ที่ไม่คุ้นเคยกับสัญลักษณ์ของไดอะแกรมไฟฟ้าให้เข้าใจระบบได้ง่ายขึ้น
ไดอะแกรมแผนผัง (Schematic diagram)
เป็น Wiring Diagram ที่ใช้แสดงระบบการกระจายไฟฟ้าภายในอาคารหรือสถานที่ต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงการเชื่อมต่อของหลักๆ ที่เกี่ยวข้องกับไฟฟ้า เช่น รางไฟฟ้า (Busbar), แผงควบคุมไฟฟ้า (Distribution Panel), วงจรไฟฟ้า (Circuit), และอุปกรณ์ป้องกัน (Protective Devices) เป็นต้น
ไดอะแกรมแผนผังไฟฟ้าช่วยในการทำความเข้าใจโครงสร้างของระบบไฟฟ้าที่ซับซ้อน โดยแสดงทุกองค์ประกอบที่สำคัญในการกระจายไฟฟ้าภายในอาคารหรือโครงสร้างที่เกี่ยวข้อง เช่น การแบ่งวงจรไฟฟ้าต่าง ๆ, การเชื่อมต่อท่องจ่ายไฟฟ้า, และการติดตั้งอุปกรณ์ป้องกัน เป็นต้น
ไดอะแกรมไฟฟ้าเส้นเดียว (Single-Line Diagram)
เป็น Wiring Diagram ที่ใช้สัญลักษณ์และเส้นเพื่อแสดงการเชื่อมต่อของอุปกรณ์ไฟฟ้าและสายไฟในระบบไฟฟ้า มักถูกใช้ในงานวิศวกรรมไฟฟ้าและอุตสาหกรรมเพื่อแสดงภาพรวมของระบบไฟฟ้า โดยเส้นจะหมายถึงอุปกรณ์และสายไฟโดยทั่วไป และสัญลักษณ์เฉพาะใช้เพื่อแสดงประเภทของอุปกรณ์ เช่น แบตเตอรี่, มอเตอร์, สวิตช์, และการเชื่อมต่อของวงจรไฟฟ้าต่าง ๆ
การใช้ไดอะแกรมเส้นเดียวช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจเกี่ยวกับโครงสร้างระบบไฟฟ้าในที่นั้น ๆ ได้ง่ายและรวดเร็วโดยไม่ต้องแสดงทุกรายละเอียดของอุปกรณ์และสายไฟที่ใช้ในระบบไฟฟ้านั้น ๆ
ไดอะแกรมวงจรไฟฟ้า (Circuit Diagram)
เป็น Wiring Diagram ที่ใช้สัญลักษณ์และเส้นเพื่อแสดงวงจรไฟฟ้า รวมถึงอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เข้ามาในวงจรนั้น ๆ โดยแสดงการเชื่อมต่อของสายไฟและอุปกรณ์ต่าง ๆ ในรูปแบบที่เข้าใจง่าย
ในไดอะแกรมวงจรไฟฟ้าจะประกอบด้วย
-
สัญลักษณ์: ใช้สัญลักษณ์ที่ถูกต้องเพื่อแทนอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น หลอดไฟ, สวิตช์, มอเตอร์, และอื่น ๆ
-
เส้น: แสดงการเชื่อมต่อของสายไฟ และเส้นทางของสัญญาณไฟฟ้า
-
จุดต่อ: แสดงจุดที่สายไฟเชื่อมต่อกัน
สรุป
ไดอะแกรมวงจรไฟฟ้าหรือ Wiring Diagram มักถูกใช้ในการออกแบบและเขียนรายละเอียดของวงจรไฟฟ้า โดยสะท้อนแผนผัง สถานะการทำงานของวงจรในตอนที่ระบบไฟฟ้าทำงาน และช่วยให้ผู้ที่ทำงานหรือดู ได้เข้าใจโครงสร้างของวงจรไฟฟ้านั้น ๆ อย่างรวดเร็ว
สำหรับใครที่กำลังมองหาอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ได้มาตรฐาน แข็งแรง ทนทาน เพื่อความปลอดภัยในการใช้งานทั้งในอาคาร โรงงานอุตสาหกรรม หรือที่พักอาศัย ต้องเลือก KJL ผู้นำนวัตกรรมตู้ไฟ รางไฟ ที่ช่างไฟเชื่อมั่น ด้วยเทคโนโลยีการผลิตจากประเทศญี่ปุ่น สอบถามข้อมูลสินค้าได้ที่
LINE Official Account: @KJL.connect หรือคลิก https://lin.ee/lzVhFfo
Facebook: facebook.com/KJLElectric